Tại sao lại phải đầu tư?

Hiện tại chúng ta có thể có thu nhập chỉ từ hai nguồn sau:

• công việc (việc làm hay việc kinh doanh)
• các khoản đầu tư

Hầu hết mọi người bắt đầu với nguồn thứ nhất và làm cách này cách kia để tích lũy nguồn thứ hai, chẳng hạn như sống đạm bạc, tiết kiệm, chấm dứt nợ nần…

Chỉ có thu nhập từ đầu tư mới giúp bạn thực hiện các ước muốn của mình tốt nhất có thể. Nếu bạn đang có vài mục tiêu nào đó, thì đầu tư là chuyện bạn phải tính đến.

Nhưng nếu tôi mất tất cả thì sao?

Một người bạn vừa nói với tôi là cô ấy sắp được nhận thừa kế bất ngờ. Tôi hỏi cô có định đầu tư gì hay không. Phản ứng của cô thật đáng ngạc nhiên: “Không, tôi không muốn mất tất cả.”

Có lẽ cô không phải là người duy nhất phản ứng như thế trước từ “đầu tư”. Nhiều người tránh né đầu tư vì họ sợ mất tiền.

Khi được hỏi lý do tại sao họ nghĩ vậy, một số nói rằng việc đầu tư quá phức tạp và khó khăn. Những người khác nói thị trường chứng khoán là một sòng bạc gian lận mà nhà đầu tư cá nhân không có cơ hội.

Thận trọng cũng là một điều tốt.

Vậy thì có cách đầu tư nào an toàn không?

Dưới đây là danh sách một số lựa chọn đầu tư:

• Tiền gửi tiết kiệm
• Trái phiếu
• Bất động sản
• Cổ phiếu
• Kim loại quý (vàng)
• Các quỹ tương hỗ đầu tư vào một hoặc tất cả các tài sản trên
• Hùn hạp kinh doanh

Trong danh sách này, cách đầu tư nào phổ biến nhất trên toàn thế giới?

Câu trả lời có thể làm bạn ngạc nhiên, là trái phiếu. Số tiền đầu tư vào trái phiếu nhiều hơn nhiều so với bất kỳ loại đầu tư nào khác.

Ai đầu tư vào trái phiếu? Các công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, các chính phủ như Nhật và Trung Quốc… Nói cách khác, những người khổng lồ trong thế giới đầu tư rất thích trái phiếu.

Ngoài ra, danh mục đầu tư của giới siêu giàu chiếm ưu thế không phải là cổ phiếu mà là trái phiếu.

Vậy tại sao chúng ta không đầu tư toàn bộ vào trái phiếu?

Là vì đi cùng với tính an toàn cao, thì trái phiếu cho lợi nhuận khá thấp (dù vẫn tốt hơn tiền gửi ngân hàng).

Điều quan trọng bạn cần biết là mình có nhiều lựa chọn đầu tư khác nhau. Ở đầu này là các kênh siêu an toàn với lãi suất thấp. Ở đầu kia là những lựa chọn rủi ro hơn nhưng lợi nhuận cao hơn. Đâu đó ở giữa có một lựa chọn phù hợp cho bạn.

Vì vậy để giảm bớt rủi ro khi đầu tư, hãy bắt đầu bằng kiến thức: càng biết nhiều, bạn càng có thể phân biệt rủi ro nào chấp nhận được, rủi ro nào nên tránh, từ đó có những quyết định tốt.

Vậy rủi ro của thị trường chứng khoán thì sao?

Quan niệm “đầu tư vào chứng khoán giống như cờ bạc” khiến nhiều người né tránh kênh đầu tư này. Nhưng thật ra, đầu tư vào chứng khoán vốn khác với đánh bạc.

Để hiểu lý do tại sao, chúng ta cần nhìn lại xem việc mua cổ phiếu có ý nghĩa gì. Người nắm giữ cổ phiếu một công ty sẽ sở hữu một phần tài sản cũng như một phần lợi nhuận mà công ty tạo ra.

Nhưng thông thường, các nhà đầu tư nghĩ về cổ phiếu đơn giản là để mua đi bán lại kiếm lời, và không ngừng cố gắng dự đoán giá của nó. Nhưng đây không phải là chuyện dễ dàng vì triển vọng của việc kinh doanh luôn thay đổi.

Có rất nhiều biến số liên quan đến nỗi các biến động giá ngắn hạn lên xuống khá ngẫu nhiên; tuy nhiên, về lâu dài, giá cổ phiếu của công ty cũng sẽ phản ánh giá trị thực của nó, tương xứng với lợi nhuận nó mang lại.

Trái lại, cờ bạc là một trò chơi có tổng bằng không. Nó chỉ đơn thuần lấy tiền từ kẻ thua đưa cho người thắng. Không có giá trị nào được tạo ra.

Bằng cách đầu tư, chúng ta làm gia tăng sự thịnh vượng chung của nền kinh tế. Khi các công ty cạnh tranh, họ làm tăng năng suất và phát triển các sản phẩm có thể giúp cuộc sống chúng ta được tốt hơn.

Vấn đề mấu chốt còn lại là hiểu rõ rủi ro và cách hạn chế những rủi ro đó.

(William Cowie, Investopedia – BeRich tổng hợp và biên soạn lại cho phù hợp với người Việt. Ảnh: valuewalk)