Tôi được đặt viết bài về những sai lầm phổ biến mà các bậc cha mẹ mắc phải khi dạy con cái về tiền bạc – nhưng thường không nhận ra nó.

Tôi thấy câu hỏi này đặc biệt thú vị, chủ yếu vì những người làm cha làm mẹ chúng ta có xu hướng áp dụng các quy tắc được cho là “phương pháp tiếp cận tốt nhất” với mọi loại câu hỏi… để rồi nhận ra mình hoàn toàn sai.

Thực tế, sai lầm của người này lại có thể phù hợp với người khác. Tôi biết một số bậc cha mẹ than thở vì họ đã không buộc con mình tìm việc làm thêm thời trung học, trong khi những người khác lo lắng khi họ cho phép con cái làm thêm quá nhiều mà không cương quyết buộc chúng tập trung vào chuyện học hành.

Tôi cũng biết rằng chúng ta đem rất nhiều kinh nghiệm và cảm xúc vào các chủ đề tiền bạc, và có thể nhanh chóng cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ bởi những gì chúng ta đã dạy hay không dạy cho con mình.

Điều quan trọng là hãy nhớ rằng không có câu trả lời đúng một cách rõ ràng. Cứ làm điều tốt nhất bạn có thể, ra quyết định dựa trên những giá trị và ưu tiên của mình.

Dưới đây là bốn sai lầm phổ quát mà hầu hết các bậc cha mẹ phạm phải nhưng lại không nhận ra:

Tôi không có nhiều thứ lúc còn nhỏ và tôi không muốn con mình phải ước ao hay chờ đợi bất cứ điều gì

Tôi luôn ngạc nhiên khi nghe các bậc cha mẹ lo lắng con cái của họ bị thiếu thốn. Tôi biết nhiều người cảm giác thất bại khi không thể mua cho con tất cả các món trong danh-sách-dài-4-trang những món quà mà các em mong muốn trong dịp lễ tết, hoặc thực hiện chuyến nghỉ mát 4 sao mà “mọi người khác” đã được đi.

Giúp bọn trẻ hiểu rằng không phải lúc nào chúng cũng có được thứ mình muốn thực sự là một trong những món quà tốt nhất bạn có thể tặng cho con. Nghiên cứu khoa học cho thấy khả năng trì hoãn sự thỏa mãn sẽ hữu ích cho cuộc sống của chúng sau này.

Cựu giáo sư Stanford Walter Mischel có một thử nghiệm nổi tiếng. Những năm cuối thập niên 1960, Mischel đã cho các em nhỏ kẹo dẻo và nói các em có thể ăn nó ngay, hoặc nếu chờ 15 phút sẽ được thưởng thêm kẹo.

Nghiên cứu những đứa trẻ này nhiều năm sau đó, ông thấy rằng các em có khả năng chờ đợi khi lớn lên gặp ít vấn đề về hành vi, ít bị stress, có tình bạn bền hơn, và điểm SAT cao hơn.

Nghiên cứu từ Karen Holden, một giáo sư tại Đại học Wisconsin-Madison, đã liên kết khả năng chờ đợi với tiết kiệm. Cũng giống như bạn chờ để có được hai cái kẹo, bạn cần phải dành dụm tiền để mua chúng.

Nhưng có cách nào nuôi dưỡng khả năng chờ đợi / tiết kiệm ở các con?

Câu trả lời, may mắn thay, là có. Một số nhà nghiên cứu tại Đại học Rochester tái diễn thử nghiệm của Mischel nhưng phát triển thêm. Họ tìm hiểu các loại môi trường nào sẽ ảnh hưởng đến khả năng trì hoãn sự hài lòng của trẻ.

Kết quả tìm thấy? Trẻ sống trong môi trường ổn định mà người lớn biết giữ lời có nhiều khả năng chờ đợi hơn, vì các em tin tưởng mình sẽ có được những gì đã hứa.

Chúng tôi ngỡ rằng chỉ có người lớn mới thực tế, nhưng các em thực sự biết cân nhắc “thực tế của việc chờ đợi”, trưởng nhóm nghiên cứu Celeste Kidd nói với tờ The Washington Post.

Chúng ta đang có nợ trên thẻ tín dụng khá nhiều, may mà con cái không biết

Ngay cả khi bạn nghĩ rằng bạn đang giữ kín những thói quen tiền bạc của mình, rất có thể con bạn biết nhiều hơn bạn nghĩ. Khi một gia đình sống vượt quá khả năng và bị áp đảo bởi nợ, thường có những tranh cãi và bí mật thì thầm.

Mặc dù tôi biết nhiều người lớn rất có trách nhiệm với tiền bạc vì họ thấy cha mẹ mình cứ làm rối tung lên, thì trường hợp ngược lại phổ biến hơn.

Thực tế, một nghiên cứu được công bố gần đây trên tạp chí Journal of Family and Economic Issues đã khảo sát hơn 400 sinh viên đại học và thấy rằng những em có cha mẹ cãi nhau về tiền bạc có khả năng sở hữu nhiều thẻ tín dụng cao gấp hai lần và khả năng mắc nợ cao gấp ba lần.

Chúng ta lo lắng không cho con cái được mọi tiện nghi chúng muốn, nhưng có cha mẹ sống hạnh phúc trong khả năng của mình mới thực sự là điều sẽ làm chúng hạnh phúc lâu dài về sau.

Làm việc cật lực là cách duy nhất để chu cấp cho con những gì chúng cần

Đương nhiên bạn cần làm việc chăm chỉ để lo cho gia đình những nhu cầu cơ bản.

Nhưng một nghiên cứu đáng ngạc nhiên nhất mà tôi đọc gần đây đã khảo sát 8.000 gia đình trong suốt một thập kỷ và thấy rằng những gia đình ăn cùng nhau ít nhất bốn lần một tuần có nhiều khả năng được an toàn về mặt tài chính hơn.

Mặc dù có rất nhiều yếu tố để giải thích hiện tượng này, các nhà nghiên cứu nói rằng liên kết chính giữa các chủ đề dường như không liên quan này – thông minh tài chính và bữa ăn gia đình – là sự tự điều chỉnh. Nếu bạn có thể ưu tiên cho bữa cơm gia đình dù lịch trình bận rộn, bạn sẽ có khả năng đặt độ ưu tiên để đưa ra những quyết định tài chính thông minh.

Lời khuyên của tôi: Bất cứ khi nào có thể, hãy ngồi vào bàn ăn tối với con bạn, và trong thời gian đó, dành ít phút để nói chuyện tiền bạc. Dù bạn đang say sưa kể về vé máy bay giá tốt mà bạn vừa tìm được để về quê hay tranh luận xem có nên thay chiếc ghế dài trong phòng khách, con bạn cũng học hỏi được từ những quyết định đó.

Cha mẹ tốt sẽ đặt mục tiêu tiền học đại học của con lên hàng đầu

Nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng họ nên hy sinh tương lai tài chính của mình để cho con vào được trường đại học mơ ước. Đây là lúc để suy nghĩ lại.

Thứ nhất, do chi phí ngôi trường mơ ước thường khá cao, ngay cả khi bạn dùng tất cả tiền tiết kiệm của mình, gia đình có thể vẫn cần thêm các khoản vay – trong khi có rất nhiều lựa chọn chi phí thấp hơn.

Thực tế là, bạn có thể vay tiền cho con học đại học, nhưng lại không thể vay mượn cho giai đoạn hưu trí của chính mình. Mặt khác, dùng hết tiền của mình cho con đi học có nghĩa là chúng sẽ phải lo cho bạn về tiền bạc khi đang ở giai đoạn quan trọng trong đời, như bắt đầu lập gia đình chẳng hạn.

(Beth Kobliner, tác giả cuốn sách bestseller của New York Times Get a Financial Life: Personal Finance in Your Twenties and Thirties, thành viên Hội đồng tư vấn của Tổng thống về Năng lực tài chính cho người trẻ Mỹ – BeRich dịch và giới thiệu. Ảnh: nydailynews)

Đăng ký bản tin để cập nhật các bài chia sẻ mới về tài chính cá nhân và các chương trình ưu đãi của BeRich: