Điểm tín dụng giúp các TCTD có cái nhìn toàn diện về tình hình tài chính, khả năng thanh toán, nắm rõ nguyên nhân chậm thanh toán của bạn (nếu có). Từ đó đánh giá khả năng trả nợ của bạn để đưa ra quyết định cho vay cũng như mức lãi vay phù hợp.

Thông tin tín dụng (TTTD) của bạn càng đầy đủ và chi tiết thì TCTD càng dễ đánh giá mức độ rủi ro của khoản vay và có thể vẫn quyết định cho vay ngay cả khi bạn đã từng có khoản vay chậm thanh toán. Thông tin ít và thiếu minh bạch sẽ làm mức độ rủi ro tăng cao, khiến ngân hàng ngần ngại trong việc cho vay.

Trước khi sử dụng hệ thống thông tin tín dụng, quá trình cho vay chậm hơn và có thể không nhất quán. Điểm tín dụng đã mang đến những cải tiến lớn trong quy trình cho vay.  Quy trình cấp tín dụng hiệu quả hơn và ít tốn kém hơn, rủi ro tín dụng được kiểm soát tốt hơn dẫn đến chi phí cho vay giảm và mặt bằng lãi suất cho vay giảm. Về phía người vay, việc hiểu rõ và nỗ lực cải thiện điểm tín dụng của bạn cũng giúp bạn được xem xét mức lãi vay ưu đãi hơn.

Các ngân hàng hoặc các công ty tài chính sử dụng báo cáo tín dụng như là một phần của quy trình thẩm định mọi khoản vay của bạn. Do vậy, bạn cần phải thường xuyên kiểm tra để biết rõ những thông tin gì được đăng tải trên báo cáo tín dụng của mình. Việc kiểm soát hồ sơ tín dụng còn giúp bạn chống lại các hành vi gian lận, sử dụng thông tin cá nhân của bạn để xin cấp tín dụng bất hợp pháp.

Hiện nay, nhiều người dân vẫn không biết rằng các ngân hàng đang chia sẻ thông tin vay nợ thông qua các trung tâm thông tin tín dụng (TTTTTD). Đây là những đơn vị, tổ chức thu thập thông tin về các khoản nợ và lịch sử thanh toán nợ của cá nhân và doanh nghiệp từ nhiều nguồn, chủ yếu là ngân hàng và các tổ chức tín dụng.

Tại Việt Nam có 2 cơ quan cùng hoạt động trong lĩnh vực cung cấp thông tin tín dụng, đó là Trung tâm thông tin tín dụng thuộc Ngân hàng Nhà nước (CIC) và Công ty cổ phần thông tin tín dụng Việt Nam (PCB – trung tâm thông tin tín dụng tư nhân được thành lập bởi vốn góp từ 11 ngân hàng thương mại).

Theo quy định của pháp luật: TCTD không được cung cấp thông tin liên quan đến khách hàng tại TCTD cho tổ chức, cá nhân khác, trừ trường hợp được sự chấp thuận của khách hàng. Vì vậy,  các biểu mẫu sử dụng dịch vụ của TCTD (ví dụ Đơn đề nghị vay vốn tại ngân hàng) thường có điều khoản yêu cầu bạn cho phép sử dụng và cung cấp thông tin cho bên thứ ba.

Bạn hoàn toàn có quyền không chấp nhận chia sẻ thông tin. Tuy nhiên, điều này có thể đem lại những hậu quả không mong muốn sau:

– TCTD mất đi một nguồn thông tin có giá trị để thẩm định “Đơn đề nghị vay vốn” vì vậy việc xác minh thông tin sẽ mất nhiều thời gian và có nhiều rủi ro hơn. Mức độ rủi ro cao có thể làm tăng lãi suất cho vay.

– Việc bạn không chấp thuận chia sẻ thông tin có thể khiến TCTD nghi ngờ chất lượng các khoản nợ bạn đang có.

– Khi không chia sẻ thông tin, bạn sẽ không lấy được BCTD của chính mình từ TTTTTD và sẽ mất cơ hội tự kiểm tra thông tin đang được lưu giữ tại các TCTD khác nhau về bản thân mình.

Như vậy, đối với bạn, bên cạnh việc vay mượn có kế hoạch và thực hiện nghĩa vụ trả nợ đúng hạn, việc cung cấp đầy đủ thông tin cho TTTTTD chính là cách tốt nhất để tăng cơ hội được vay vốn của mình.

– Thông tin định danh của bạn và những người có quan hệ với bạn (nếu có) gồm: bố đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con;

– Thông tin về lịch sử cấp tín dụng, thuê tài sản, mua hàng trả góp, trả chậm và các giao dịch khác có điều kiện về lãi suất, thời hạn phải trả, tiền thuê;

– Thông tin về lịch sử trả nợ, số tiền đã đến hạn hoặc chưa đến hạn, thời hạn phải trả, hạn mức tín dụng của bạn;

– Thông tin về bảo đảm tiền vay;

– Các thông tin khác liên quan, nhưng phải bảo đảm không vi phạm quyền của bạn, không bao gồm những thông tin về tài khoản tiền gửi và thông tin thuộc phạm vi, danh mục bí mật của Nhà nước.

Song song với việc cung cấp báo cáo tín dụng cho các ngân hàng và tổ chức tín dụng, PCB hỗ trợ người vay đến lấy báo cáo tín dụng của chính mình (miễn phí một lần một năm). Dịch vụ này sẽ đem đến sự bình đẳng về mặt chia sẻ thông tin giữa người đi vay và tổ chức tín dụng, đồng thời cho phép khách hàng vay tự phát hiện và yêu cầu điều chỉnh những sai sót trong báo cáo của mình.Để yêu cầu lấy BCTD của mình, nhằm đảm bảo tính bảo mật và quyền lợi của bạn, bạn cần mang theo chứng minh thư  / hộ chiếu (cá nhân) hoặc đăng ký kinh doanh (hộ kinh doanh/công ty) đến trụ sở PCB tại: P.1303B, tòa nhà Vietcombank, 198 Trần Quang Khải, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Nếu thấy thông tin của mình bị sai lệch, bạn có thể đến TCTD hoặc PCB để gửi yêu cầu đề nghị kiểm tra, chỉnh sửa thông tin.

CIC sẽ ghi nhận lịch sử vay trong vòng 3-5 năm trở lại của tất cả khách hàng, dù là vay thế chấp, tín chấp hay sử dụng thẻ tín dụng. Các ngân hàng trước khi cho vay sẽ tìm hiểu thông tin khách hàng trên hệ thống CIC. Những khách hàng có lịch sử trả nợ vay tốt sẽ dễ dàng vay, còn khách hàng không quan tâm đến thời hạn trả nợ, trễ hạn trả nợ thì sẽ gặp khó khăn khi vay.Cụ thể, CIC phân loại khách hàng vay theo 5 nhóm: nhóm 1 (nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm các khoản nợ trong hạn và quá hạn dưới 10 ngày; nhóm 2 (nợ cần chú ý) các khoản nợ quá hạn từ 10 – 30 ngày; nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn) quá hạn từ 30 đến dưới 90 ngày; nhóm 4 (nợ nghi ngờ mất vốn) quá hạn từ 90 – dưới 180 ngày và nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) quá hạn từ 180 ngày trở lên.

Nếu như bạn được xếp từ hạng 3 đến 5 thì hầu hết các ngân hàng sẽ không cấp tín dụng cho bạn dưới bất cứ hình thức nào và nên chú ý rằng bạn phải đợi đến 02 năm thì tình trạng của bạn trong hệ thống mới trở lại bình thường.

Những hành động sau đây khiến bạn bị xếp hạng lịch sử tín dụng xấu:

1 – Chậm hoặc không thanh toán tiền vay: thường vài tháng liên tục trở lên

2 – Chậm hoặc không thanh toán chi phí sử dụng trong thẻ credit card.

3 – Mất khả năng thanh toán nợ vay dẫn đến tài sản thế chấp bị xử lý, gán nợ.

4 – Bị kiện ra toà do không thanh toán nợ với người khác hoặc doanh nghiệp khác.

Điểm tín dụng được tính từ các thông tin tín dụng của bạn, vì vậy bạn cần lưu ý cải thiện các hành vi tín dụng liên quan.

1.      Tình hình thanh toán các khoản nợ

–          Thanh toán đúng hạn. Nếu có vay khoản vay nào thì bạn nên theo dõi việc trả nợ đúng hạn. Việc thanh toán chậm hoặc quên thanh toán chắc chắn sẽ làm giảm điểm tín nhiệm của bạn. Bạn có thể đăng ký dịch vụ thanh toán tự động của ngân hàng để tránh quên sót. Mặt khác, lịch sử thanh toán gần đây sẽ quan trọng hơn so với những gì đã xảy ra cách đây 5 năm nên tạo thói quen thanh toán đúng hạn là cách hiệu quả nâng cao điểm tín nhiệm.

–          Kiểm tra báo cáo tín dụng. Kiểm tra thông tin sai sót nếu có về tình hình các khoản nợ và thanh toán. Việc kiểm soát hồ sơ tín dụng còn giúp bạn phòng chống các hành vi gian lận sử dụng thông tin cá nhân của bạn để xin cấp tín dụng bất hợp pháp.

–          Cân nhắc việc tư vấn tín dụng với ngân hàng cho vay. Nếu bạn đã quá tải với khoản nợ lãi suất cao hoặc đứng trước nguy cơ ngã quỵ với những khoản phải thanh toán, hãy làm việc với các ngân hàng cho vay. Ngân hàng có thể giúp bạn sắp xếp lại lịch thanh toán, mức lãi suất thấp hơn để kế hoạch trả nợ khả thi hơn.

2.      Tổng số nợ

–          Luôn cố gắng trả bớt nợ – Tỷ lệ giữa tổng nợ thực tế và tổng hạn mức tín dụng được cấp càng rộng thì điểm tín dụng của bạn càng cao. Hãy ưu tiên trả các khoản nợ lãi suất cao trước, và cân nhắc tiết chế thói quen dùng thẻ tín dụng.

3.      Đăng ký vay thêm

–           Vay trong khả năng chi trả – Trước khi vay ngân hàng, bạn nên xem trước mình phải trả mỗi tháng là bao nhiêu. Sau khi đánh giá nhu cầu của mình cũng như mức thu nhập hiện tại, bạn ấn định mức vay mà chi phí trả nợ mỗi tháng không quá 50% thu nhập để bảo đảm không bị mất khả năng chi trả dẫn đến giảm điểm tín dụng.

–          Tránh đăng ký liên tục nhiều khoản vay / thẻ tín dụng mới – Vì như vậy hồ sơ của bạn có vẻ như bạn đang rất cần tín dụng và sẽ được đánh giá rủi ro hơn.