Tính chuyện nghỉ hưu đã đủ khó cho hầu hết chúng ta, huống chi là nghỉ hưu sớm. Mặc dù vậy, nhiều người đã thực hiện được kế hoạch rời bỏ công việc kiếm sống trước 40 tuổi hoặc thậm chí trẻ hơn. Viễn cảnh nằm thong dong trên bãi biển cả ngày trong khi bạn bè đang quay cuồng với công việc thật đáng mơ ước. Nhưng chuyện gì cũng có mặt trái của nó.

Lần đầu tiên tôi đọc được khái niệm về nghỉ hưu sớm là qua blog tài chính Mr. Money Mustache. Blogger Peter Adney, một guru (người am hiểu) về tài chính cá nhân, đã nghỉ hưu ở tuổi 30, đề cao việc tiết kiệm phần lớn thu nhập và sống tằn tiện đến mức có phần cực đoan. Ông lập luận rằng hầu hết chúng ta có đủ khả năng để làm như vậy, nhưng cuối cùng thất bại trong việc kiểm soát tình hình và đổ lỗi cho các nguyên nhân bên ngoài.

Trở ngại đó không ngăn cản nhiều người khác cố gắng, bao gồm cả blogger bán ẩn danh Brian tại Done By Forty. Anh ấy đã nói với chúng tôi:

“Các blogger viết về việc nghỉ hưu sớm đã phác thảo khá tốt những lợi ích của mục tiêu này: như có thêm thời gian cho bạn bè và gia đình, tự do theo đuổi các việc mình thích mà không phải chịu áp lực tiền bạc, với sự an toàn về tài chính đủ để trang trải chi phí sinh sống đến hết đời. Nhưng chúng tôi chưa làm tốt việc xác định rủi ro tiềm ẩn cho sự thay đổi lớn trong cuộc sống như vậy.”

Trong một bài viết gần đây, anh đào sâu một trong những rủi ro đó: nghỉ hưu sớm có thể làm hỏng não bộ của bạn.

Mối liên hệ giữa nghỉ hưu và sự suy giảm nhận thức

Thực tế, có một số nghiên cứu – trong đó đáng chú ý nhất là Health and Retirement Study – tìm thấy tương quan giữa sự suy giảm nhận thức với nghỉ hưu. Các nhà nghiên cứu gọi nó là nghỉ hưu trí óc, và nó có thể gây khó khăn hơn cho những người về hưu sớm hơn.

Trích dẫn một nghiên cứu được công bố trên Journal of Economic Perspectives, tờ New York Times đưa tin:

“Các nhà nghiên cứu tìm thấy mối quan hệ trực tiếp giữa tỷ lệ phần trăm người ở độ tuổi từ 60 đến 64 đang làm việc và hiệu suất của họ trên các bài kiểm tra trí nhớ. Càng tiếp tục làm việc lâu hơn, họ càng thực hiện các bài kiểm tra tốt hơn.”

Đăng ký bản tin để cập nhật các bài chia sẻ mới về tài chính cá nhân và các chương trình ưu đãi của BeRich:

“Nghỉ hưu trí óc” xảy ra như thế nào?

Khi bạn để trí óc mình nghỉ ngơi càng sớm, thì khả năng nhận thức của bạn càng tồi tệ về sau, ở độ tuổi 60 trở đi.

“Viễn cảnh tươi đẹp của việc nghỉ hưu sớm có thể làm bạn giảm đi động lực lao động,” Brian nói với chúng tôi. “Tại sao còn phải thực hiện các dự án khó nhằn và học thêm các kỹ năng mới ở tuổi 50, khi chỉ còn 5 năm nữa là nghỉ hưu rồi?” Nói cách khác, hiệu ứng nghỉ hưu trí óc có thể bắt đầu từ trước khi bạn chính thức rời bỏ công việc của mình.

“Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về ý định nghỉ hưu sớm của tôi kể từ khi biết về nghiên cứu này,” Brian nói. “Rủi ro suy giảm nhận thức là quá lớn. Trong khi chưa có nghiên cứu nào thực sự thuyết phục để giảm thiểu rủi ro đó một cách hiệu quả, thì tôi nghĩ cách tốt nhất là tiếp tục duy trì một số công việc mình đang làm.”

Tất nhiên, câu trả lời cũng không đơn thuần theo kiểu trắng đen. Không phải loại công việc nào cũng giúp kích thích trí não, và làm việc cho đến lúc chết chỉ để giữ sự minh mẫn có vẻ như là một giải pháp khá mệt nhọc.

Chúng ta có thể làm gì?

Rachel Wu, một giáo sư tâm lý của Đại học California-Riverside cho rằng chúng ta có thể giữ trí óc minh mẫn bằng cách liên tục học hỏi nhiều kỹ năng mới, duy trì tinh thần vượt ra ngoài vùng an toàn và chấp nhận sai lầm.

Khi còn là trẻ em, chúng ta được khuyến khích học rộng. Nhưng khi lớn lên, chúng ta lại chuyển sang học hỏi theo hướng chuyên sâu. Điều này được cho là có vai trò nhân quả trong sự lão hóa nhận thức.

“Nếu người trưởng thành tiếp tục mở rộng việc học hỏi như khi còn nhỏ, thì khi về già họ có thể nâng cao chức năng nhận thức vượt qua giới hạn hiện tại, ”Wu nói.

Nói cách khác, người nghỉ hưu sớm phải vượt ra ngoài lối suy nghĩ truyền thống với những viễn cảnh kiểu như là “nằm nhâm nhi đồ uống trên bãi biển”. Đây là lý do tại sao nhiều người, bao gồm cả Money Mustache, sử dụng thuật ngữ “độc lập tài chính” thay vì “nghỉ hưu sớm”.

“Hóa ra việc biết rằng bạn không muốn làm một công việc truyền thống cho đến khi 65 tuổi chỉ là bắt đầu, quan trọng hơn là xác định được những gì bạn sẽ làm thay vào thời gian đó”, Brian nói.

(Kristin Wong, cây bút tài chính cá nhân của Lifehacker, tác giả cuốn Get Money: Live the Life You Want, Not Just the Life You Can Afford. – BeRich dịch và biên soạn lại cho phù hợp với người Việt. Ảnh: moneysense)